در مقابل ترس فرزندم چه کنم؟

هنگامی که کودکان دچار ترس یا اضطراب دائمی می‌شوند، مهم است که به آن‌ها بیاموزید تا چگونه با این عواطف کنار بیایند، تا بعدها در زندگی‌شان بهتر بتوانند با چنین احساساتی مواجه شوند.

ترس، تا حدودی طبیعی است و با افزایش سن کاهش می‌یابد. نحوه برخورد والدین، معلم و دیگران، مثل تعریف داستان جن، دیو و ... در ترسیدن خیالی کودک موثر است. ترس از وسایل دفاعی موجود زنده در برابر خطر است؛ بنابراین مقدار متعادل و منطقی آن برای کودکان ضروری است.

وقتی مادری کودک خردسالش را از خطر آتش آگاه می‌کند بسیار طبیعی است که کودک از آتش بترسد و خود را دور نگه دارد؛ اما هنگامی که کودکان دچار ترس یا اضطراب دائمی می‌شوند، مهم است که به آن‌ها بیاموزید که چگونه با این عواطف کنار بیایند، تا بعدها در زندگی‌شان بهتر بتوانند با چنین احساساتی مواجه شوند. اما ترساندن بیش از حد خیالی کودک درست نیست.

علل ترسو شدن کودک

• احتمالاً والدین کودک را ترسانده باشند و یا خودشان ترسو باشند. ممکن است این ترساندن با سخن گفتن نباشد، بلکه با حالت چهره مادر باشد، زیرا حالت عاطفی مادر در کودک تأثیر دارد.
• ممکن است کودک در خانواده بیش از حد تنبیه شده است.
• از طرف مدرسه یا همبازی‌ها، تهدید شده باشد.
• به اندازه کافی از محبت برخوردار نشده است.
• حادثه غم انگیزی، مثل تصادف، مرگ نزدیکان و طلاق والدین را دیده باشد.
• محرومیت‌های اجتماعی، وضعیت‌های جدید و تغییر در محیط خانواده هم عوامل دیگری هستند.
• کار کردن با وسیله‌ای، بازی با حیوانی یا اسباب بازی به کودک یاد داده نشده باشد.

ده قانون رفتاری برای مقابله با ترس:

1- کودک خود را با تهدیدهای ترسناک یا تنبیه و مجازات نترسانید و مانع اقدام او نشوید.

2- ترس‌ها و نگرانی‌های کودک خود را جدی بگیرید. به او نشان دهید که ترس‌های او را درک کرده و می‌فهمید.

3- از همان کودکی، فرزند خود را مطمئن سازید که در امنیت کامل بوده و از او محافظت می‌کنید.

4- همه‌ی مشکلات را از پیش پای کودک برندارید. بهتر است در پیروزی بر مشکلات به او کمک کنید.

5- در انجام مستقل وظایف دشوار نیز به توانایی‌های کودک خود اعتماد کنید.

6- برای رشد و تکامل و شکوفایی شایستگی کودک به او فرصت و فضای لازم بدهید.

7- با به خرج دادن کوشش زیاد و داشتن صراحت، نقطه اتکایی برای فرزند خود باشید و به این وسیله خود را دوست و رفیقی محکم و پابرجا نشان دهید.

8- موضوعات و موقعیت‌های ترسناک و خیالی را به گونه‌ای برای کودک خود توضیح دهید که قادر به درک آن‌ها باشد.

9- در دل گرمی دادن و تشویق کودک خست به خرج ندهید. تایید و به رسمیت شناختن کودک توسط والدین، اعتماد به نفس او را تقویت می‌کند.

10- به کودک خود فرصت و امکان دهید تا درباره‌ی ترس‌های خود صحبت کند. سپس با زبان کودکانه به بحث و اظهار نظر در مورد نگرانی‌ها و ناراحتی‌های او بپردازید.

کودکان امروزی، دیگر مانند گذشته رفتار نمی کنند؛ به همین دلیل والدینه ناچارند بارها و بارها یک درخواست یا دستور را تکرار کنند و باز هم هیچ تضمینی وجود ندارد که آنان کار خواسته شده را انجام دهند. شاید بتوان گفت که امروزه، والدین بیشتر به حرف های فرزندشان گوش می دهند.

کودکان بیشتر اوقات درخواست های والدین شان را نادیده می گیرند و تنها زمانی که خودشان بخواهند، کاری را انجام می دهند. همین مسئله در اغلب اوقات، مشکل ساز می شود و حتی اختلافات متعدد و فراوانی را میان پدر و مادر به وجود می آورد.

اگر شما هم فرزندی دارید، شاید بگویید هر راهی را که به ذهنم می رسید امتحان کرده ام. مثلا بارها روش هایی مانندتنبیه، هدیه، تکرار فراوان درخواست ها، قهر و نادیده گرفتن کودک، مقایسه او با دیگر کودکان و بسیاری روش های دیگر را به کار برده ام اما برای کودکان امروزی، هیچ روشی جواب نمی دهد و برای کودک من هیچ کدام اثربخش نبوده است.

برای والدین بسیار دشوار است که بتوانند فرزندشان را مسئولیت پذیر و مؤدب تربیت کنند.در این مقاله توصیه هایی ارائه شده است که به شما کمک می کند ارتباط بهتری با کودکتان داشته باشید و با او به گونه ای رفتار کنید که خواسته هایتان را عملی کند.

داد نزنید
فریاد زدن در هیچ موقعیتی و هنگام مواجه شدن با هیچ فردی، نتیجه مطلوبی به بار نمی آورد؛ به خصوص زمانی که مخاطب شما یک کودک یا حتی یک نوجوان باشد. تنها تاثیر فریاد کشیدن این است که در آن لحظه کودک می ترسد و شاید سکوت کند یا به اجبار خواسته شما را انجام دهد اما اندکی بعد کودک همه چیز را فراموش می کند به غیر از فریادی که می شنود و می آموزد که خودش هم در مواقع ضروری می تواند فریاد بکشد و به این ترتیب به خواسته اش برسد.

کودکم به حرفم گوش نمی دهد
به یاد داشته باشید باید به گونه ای رفتار کنید که دوست دارید فرزندتان آنگونه باشد. همواره با کودکتان آرام و با احترام صحبت کنید و رفتار عصبی و تند نداشته باشید. شوخی و خنده و حتی لحن طنز در مورد کودکان و نوجوانان بسیار اثرگذار است و موجب می شود تا فرزندتان کاری را که از او خواسته اید، انجام دهد.

برایش دلیل بیاورید
اگر کودکتان کمی بزرگتر است، از احساساتتان برایش توضیح دهید و بگویید به چه دلیل انتظار دارید تا او خواسته تان را عملی کند. اگر کودک حاضر نمی شود کاری را که از او خواسته اید انجام دهد، با او از در منطق وارد شوید و دلیلش را با مهربانی و ملایمت برایش توضیح دهید. او بایدبداند چرا کار خاصی را که دوست ندارد، باید انجام دهد.

هرگز کودکتان را با دیگر کودکان مقایسه نکنید
این کار نتیجه عکس می دهد و موجب می شود کودکتان احساس خجالت و سرخوردگی کند. کوکان از اینکه با همسالانشان مقایسه شوند، متنفرند. به یاد داشته باشید انسان ها در هر سنی که باشند، با یکدیگر متفاوتندو هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند؛ پس مقایسه کردن، هیچ تاثیر مثبتی در روابط میان شما و فرزندتان ندارد و تنها موجب می شود تا میان شما فاصله بیشتری به وجود آید. می توانید کمی بیشتر با علایق فرزندتان آشنا شوید و با استفاده از آنها فرزندتان را به انجام کارهای مختلف تشویق کنید.

خواسته هایتان را با لحن کودکانه مطرح کنید
یعنی مانند کودکان صحبت کنید. این تفاوت در رفتار و گفتار شما موجب می شود توجه فرزندتان بیشتر جلب شود و چون از اینگونه لحن صحبت لذت می برد و تکرار آن را دوست دارد،کاری را که از او خواسته اید قطعا انجام می دهد.

کودکان از گروه همسالان و هر فردی که بیشتر شبیه آنها باشد، بیشتر الگوبرداری می کنند و حرف شنوی دارند. شما با نظرات کودکتان آشنا هستید و زمانی که کاری از او می خواهید، می توانید با توجه به نظرات و عقاید او برایش دلیل بیاورید و او را قانع کنید.

استادی درشروع کلاس درس، لیوانی پراز آب به دست گرفت. آن را بالا گرفت که همه ببینند.
بعد از شاگردان پرسید: به نظر شما وزن این لیوان چقدر است؟
 شاگردان جواب دادند:  50 گرم، 100 گرم، 150 گرم
استاد گفت:  من هم بدون وزن کردن، نمی‌دانم دقیقا“ وزنش چقدراست.
اما سوال من این است: اگر من این لیوان آب را چند دقیقه همین طور نگه دارم، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

شاگردان گفتند: هیچ اتفاقی نمی‌افتد.

 خوب، اگر یک ساعت همین طور نگه دارم، چه اتفاقی می‌افتد؟

یکی از شاگردان گفت: دست تان کم کم درد می‌گیرد.

استاد پرسید: حق با توست. حالا اگر یک روز تمام آن را نگه دارم چه؟
شاگرد دیگری جسارتا“ گفت: دست تان بی حس می‌شود.
عضلات به شدت تحت فشار قرار می‌گیرند و فلج می‌شوند. و مطمئنا“ کارتان به بیمارستان خواهد کشید.
و همه شاگردان خندیدند.

استاد گفت: خیلی خوب است. ولی آیا در این مدت وزن لیوان تغییرکرده است؟

شاگردان جواب دادند: نه

پس چه چیز باعث درد و فشار روی عضلات می‌شود؟

درعوض من چه باید بکنم؟

شاگردان گیج شدند. یکی از آنها گفت: لیوان را زمین بگذارید.

استاد گفت: دقیقا“ مشکلات زندگی و کاری هم مثل همین است.

اگر آنها را چند دقیقه در ذهن تان نگه دارید.

اشکالی ندارد. اگر مدت طولانی تری به آنها فکر کنید، به درد  خواهند آمد.

ر بیشتر از آن نگه شان دارید، فلج تان می‌کنند و دیگر قادر به انجام کاری نخواهید بود.

فکرکردن به مشکلات زندگی وکاری مهم است. اما مهم تر آن است  که درپایان هر روز و پیش از خواب، آنها را زمین بگذارید.
به این ترتیب تحت فشار قرار نمی‌گیرید،
هر روز صبح سرحال و قوی بیدار می‌شوید و قادر خواهید بود از عهده هرمسئله و چالشی که برایتان پیش می‌آید، برآیید!

پس بیایید با هم امروز تصمیم بگیریم که  لیوان ها رو زمین بذاریم وبیش تر از توانمون از خودمون انتظار نداشته باشیم و خودمون و خونواده هامونو عذاب ندیم ؛ آخه احساس رضایتمندی وقتی یه احساس خوب و دوست داشتنیه که سالم باشیم نه بیمار .

 والدین باید از تنبیه کودک هنگامی که دروغ می‌‌گوید بپرهیزند. الگوی رفتاری کودک، خود پدر و مادر هستند پس باید والدین مراقب باشند در مقابل کودک دروغ نگویند

والدین باید از تنبیه کودک هنگامی که دروغ می‌‌گوید بپرهیزند. الگوی رفتاری کودک، خود پدر و مادر هستند پس باید والدین مراقب باشند در مقابل کودک دروغ نگویند، دروغ کودک را تأیید نکنند و کودک را مجبور به دروغگویی نکنند.

در سنین قبل از دبستان دروغ یک مفهوم غیر انتزاعی در ذهن کودک است بدین معنی که کودک ظرایف، عواقب و ویژگی‌های دروغ را نمی‌داند و دروغ را به صورت رفتار یادگیری شده، بروز می‌دهد.

دروغ در کودکان در واقع تقلیدی است از رفتار بزرگسالان، بنابراین والدین نباید دروغ‌ گویی کودک را عامدانه و منفعت طلبانه تلقی کنند چرا که کودکان این رفتار را به طور الگویی یادگرفته‌اند و دروغ آنها آن چنان ابتدایی است که به وضوح دروغ بودن آن مشهود می‌شود